İlçe merkezi sahil kesiminde bulunmaktadır ve hafif meyilli bir araziye sahiptir. Bölgesel iklime bağlı olarak ilçemizde yazları serin, kışları ılık geçer. Ilıman iklim hâkimdir. Trabzon ilinin 20 Km. doğusunda Trabzon-Rize sahil şeridi üzerinde kurulmuştur. Doğuda Araklı, batıda Yomra ile çevrili, kuzeyinde Karadeniz, güneyinde Gümüşhane ilinin Yağmurdere bucağı ile çevrilidir. Karadeniz ile 7 Km. deniz kıyısı mevcuttur.

Yomra'nın kuruluş tarihi, Trabzon 'un kuruluş tarihiyle birlikte değerlendirilmelidir. Fatih Sultan Mehmet Han'ın 26 Ekim 1461 yılında Trabzon'u fethetmesiyle Anadolu 'da Türk egemenliğinde olmayan son toprak parçası da Türk birliğine katılmıştır. Bundan sonra Trabzon 'un doğu taraflarının işgaliyle Şehzade Bayezid 'in lalası Hızır Bey memur edilmiştir. Yomra 'da onun vasıtasıyla Osmanlı İmparatorluğu'nun içine girmiştir.

Vakfıkebir, Trabzon'un 40 km batısında olup, ilçe toprakları doğuda Çarşıbaşı, batıda Beşikdüzü,, güneyde Tonya ilçeleri ve kuzeyde Karadeniz ile çevrilidir. Işıklı fenerinden itibaren kıyı, güney batıya ve daha sonra kuzey batıya yönelerek “ Büyükliman” adıyla anılan geniş koyu meydana geldir. Büyükliman koyu, karayele kısmen kapalı olup, denizciler için iyi sayılan bir demir atma yeridir.

Doğu Karadeniz'deki diğer yerlerde olduğu gibi Araklı'nın da tarih öncesi arkeolojik çalışmalarla aydınlatılmış değildir. Ancak binyıllar boyunca Doğu-Batı ticaretinin en canlı güzergâhı olan İpek Yolunun Karadeniz'e Ulaştığı toprakların üzerinde kurulmuş olması ticari değerinin yanında askeri ve jeostratejik değerlere sahip olması ilçedeki yerleşimin Trabzon'dan çok sonra olmadığını düşündürtmektedir.